بازنمایی اسلام و مسلمانان در پوشش رسانه ای غرب

     نگاه غربیان و مخصوصا رسانه های غربی به جهان اسلام و مسلمانان

 

  بخش مهمی از نگرش‌ها و پیشداوری‌های مردم اروپا و آمریکا نسبت به اسلام و مسلمانان برگرفته از نوشته‌ها، روایات، تصاویر تلویزیونی، فیلم‌ها، مستندها، گزارشات و کتابهایی است که فیلم‌سازان، گزارشگران و نویسندگان از جهان اسلام و مسلمانان ارائه می‌دهند. به عبارت دیگر، ما دنیا و مردم دنیا را از دریچه نگاه و واژه‌های آنها می‌شناسیم؛ از طریق همین رسانه‌هاست که مردم دنیا با ملل و اقوام دیگر آشنا می‌شوند. نویسندگان و فیلمسازان و گزارشگران به ما القاء می‌کنند که در مورد دیگران چگونه فکر کنیم.

   یکی از تحقیقات جامع و مهمی که درباره نگاه غربیان، به ویژه رسانه‌های غربی، به جهان اسلام و مسلمانان صورت گرفته است، اثر ادوارد سعید با نام پوشش خبری جهان اسلام در غرب یا اسلام رسانه‌هاست. ادوارد سعید دسته‌های موضوعی زیر را در پوشش رسانه‌ای خاورمیانه یافت:

• تروریسم در میان اعراب و مسلمانان پدیده‌ای ذاتی است
• بنیادگرایی اسلامی مترادف "بازگشت اسلام" است
• خشونت های معاصر در خاورمیانه به کینه‌های قبیله‌ای، مذهبی یا قومی قدیمی باز می‌گردد
• ایالات متحده آمریکا و اسرائیل از صحنه منازعات خاورمیانه، نماینده "جناح ما" هستند
• اعراب و مسلمانان به شدت ضدیهودی‌اند
• خاورمیانه عرصه ابراز خشونت فلسطینی‌هاست

        از دیگر تحقیقات می‌توان به تحقیق شاهین درباره تصویر اعراب در تلویزیون‌های غربی اشاره کرد. شاهین فهرست مختصری از "افسانه‌های اصلی" اعراب را که تلویزیون باعث احیای آن شده است، عرضه می‌کند:

• همه آنها بسیار ثروتمند، وحشی و بی‌فرهنگ‌اند
• دچار جنون جنسی‌اند
• و علاقه بسیاری به بردگان سفیدپوست دارند و از فعالیت‌های تروریستی لذت می‌برند.

        از قرون وسطی این انگاره‌ها چارچوب اصلی برداشت اروپایی‌ها را از اعراب و مسلمانان تشکیل داده است.

       منبع: بشیر، حسن و جاسبی، مرتضی، "تصویر اسلام به روایت کاریکاتورهای غربی بعد از 11 سپتامبر" نامه پژوهش فرهنگی، سال نهم، شماره دوم